«O escritor pode ser a conciéncia dun povo que disfrute a plenitude das suas faculdades. Mas cando ese povo é sometido secularmente, cando anda atoutiñando para sair da escuridade é, ademáis da conciéncia, unha ascua de luz que se alcende no rescaldo ancestral onde as sinais próprias están limpas e se poden facer brillar diante dos ollos da memória, para revivir con ardentia o afán que o impulsa e xustifica. […]»
«Criación Literária e compromiso social»,
Barbanza. Especial "San Marcos 88"
Abril de 1988
Barbanza. Especial "San Marcos 88"
Abril de 1988
«En poucas ocasións tivo Galiza voz própria no coro das voces do mundo. Tivo, acaso, a voz individual dos que clamaron no deserto: A voz de Xelmirez na Compostela meioeval que se escoitaba até o Império Xermánico, a voz de Pero Pardo de Cela que retombaba nas lindes de Castela; a voz de Cristobo Colón que retombou nas lindes do Oceano, a de Roi Xordo que fixo tremer os anaqueis, a voz de Rosalia que desfollou a sua rosa universal diante do mundo; a voz de Castelao que ainda soa no corazón dos povos decapitados como é o noso.
Por Galiza falou Castela, por Galiza falou Zamora, por Galiza falou España. Agora queren falar tamén outras xentes, outras nazóns, outras voces alleas. Nós seguimos mudos de cara a fóra e tatexos de cara a dentro.
Andan ca andrómena de querer facer-nos europeus dunha Europa comprimida e recortada e teñen que falar de nós os bascos, os cataláns, os andaluces ou os segovianos. Malpocada pátria miña que che queren tapar a boca para eles dicer o que ti sentes! Non saben que as raíces de Europa naceron do teu próprio ser; que a pedra labrada de Compostela ou a palabra florida da Cantiga de Amigo son o berce e o niño dunha Europa milenária que eles tratan de descobrir e reinventar. Non saben que Galiza é o camiño onde confluian os povos para se civilizar. As estrelas románicas brillan ainda no ceo e o camiño non está perdido: Do Ural a Fisterra hai un sustrato de povos sen voz que nos van acompañar no hino do futuro. Sérvios, croatas, búlgaros, ucrainos, fineses, lituanos, bretóns, sardos, occitanos e cen povos máis coa sua gorxa ceifada están rompendo as portas do coro para acomodar-se no lugar que lles corresponde. Polo de agora está-se a interpretar unha Opera Bufa.
Temos que ir a Europa, a unha Europa grande de povos redimidos, hoxe ou mañán por direito próprio. Sendo quen somos como nazón e como povo libre e soberano. O demáis é estar de pita cega, mentres nos bourean a paus e a zancadillas os xefes do concerto.
Menos mal que como dicia Castelao, mentres o pau vai e ven descansa o lombo.
Pero xa nos están doendo os cadris de andar abaixados. Desperta e morde. Despertade!
Non se oe nada. Realmente somos xordomudos. Aínda nos han de tirar os ollos.»
«Ter voz en Europa»,
Barbanza nº 32,
1ª-06-1989
Barbanza nº 32,
1ª-06-1989
Avilés de Taramancos
Galiza da pena, por non decir noxo.
ResponderEliminarGaliza sumisa, por non decir escrava.
Galiza pobre, por non decir miserable.
Galiza explotada, por non ter dignidade.
JU